لزوم ترویج عقلانیت دینی با ارائه ی طرح کلی اندیشه ی اسلامی
فقدان ارائه‌ی نقشه‌ای جامع و مانع از اندیشه‌ی اسلامی به علاقمندان پژوهش در حوزه‌های دینی، از دیرباز مشکلات عدیده‌ای را در جهت گسترش اندیشه اسلامی فراروی نسل جوان ایجاد کرده است. دغدغه مندانی که تازه گام در وادی آشنایی با تفکرات بنیادین دینی گذاشته‌اند به دلیل آن‌که طرح کلی این اندیشه‌ها به آنها نمایانده نمیشود با نوعی سردرگمی مواجه شده، انگیزه کار را از دست میدهند و یا مباحث را آن‌طور که بایسته است در‌نمی‌یابند. جوان ما نمیداند که دین واقعاً چیست. چه کارکردی درصحنه‌ی فردی و اجتماعی دارد و سوا لات فراوانی ازاین‌دست که پاسخی درخور را نیافته‌اند. خلأ ای امروز در حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و سایر نهادهایی که وظیفه‌ی شناساندن دین را بر عهده‌دارند، احساس میشود، عبارت است از نشان ندادن پازل کلی دین و معرفی نکردن اجزای این پازل به‌عنوان جزئی از نظام فکری اسلامی.... تبیین مفاهیم دینی به‌صورت مجزا از یکدیگر و برداشتن قطعات جورچین و توضیح و تفسیر هر چند مبسوط هر عضو که هر چند چه برای شناختن آن مفهوم مفید است ولی نظام فکری را به دست نمی دهد.
نظام فکری اسلام، با مکانیزم عقلانی و پویای خود، پاسخ به سوا لات عقیدتی را از دل حجم انبوه مباحث دینی مسیر می‌سازد و دارنده‌ی نظام را قادر می‌سازد، تا خود به تفکرات اسلامی مراجعه و حسب سطح علمی و شناختی خود پاسخ متناسب را دریافت نماید. به دیگر سخن، شیوه‌ی ماهی گیری را یاد بگیرد تا ماهی صید شده از دریای معارف را. ناگفته نماند که استخراج جواب متقن از دل اندیشه‌های اسلامی چندان هم ساده نیست و انتظار پاسخ‌های دقیق از جوان ما که سررشته‌ای تخصصی در این امور ندارد، نمی‌رود ولی می‌تواند با دانستن کلیات اندیشه‌ی اسلامی، جواب‌هایی اجمالی و ابتدایی به سوا لات بدهد و بداند که اسلام در رویارویی با مباحث مختلف پاسخ‌هایی دارد، هرچند تفصیل آنها را باید از اهل‌فن جویا شود.
آنچه گمشده‌ی تبلیغ ماست، تبیین عقلانی و ارشادی دین است، نه توضیح مولوی و آمرانه ی دین. جوان ما فلسفه ی دین، حجاب،ارتباط با نا محرم، دوری از فرهنگ غربی و فلسفه ی بسیاری از امور دیگر را نمیداند.فقط به او گفته اند که باید این کار ها انجام دهد و اگر نکند دچار عذاب الهی میشود.احادیث ائمه را هم که سراسر عقلانیت است و تدبیر، صرفا مطرح کرده و از تفسیر عقلانی آن غفلت کرده اند. نتایج این دست اهمال کاری هاست که بسیاری از مسلمانان قرآن و حدیث را تقدیس میکنند و میبوسند و بر طاقچه میگذارند، نه در سرلوحه ی کار خود. تحقق تعقل دینی در مقام نظر در گرو ی معرفی طرح کلی اندیشه‌ی اسلامی است که شاکله ی آن را خرد ورزی تشکیل می دهد.
عقل و شناخت است که وجه تمایزی بین ایدئولوژی های گوناگون ایجاد میکند. اگر از دریچه ی عقلانیت به مکاتب مختلف خصوصا اسلام ننگریم و بخواهیم با تکیه ی صرف بر این که «جوان ما مسلمان است پس پیرو تفکرات اسلامی است و به سویی دیگر متمایل نمیشود» در عرضه ی عقلانی و اقناع کننده ی دین کوتاهی کنیم،موج تفکرات غربی جامعه ی ما را در خود غرق خواهد کرد. چنانکه لیبرالیسم ، اومانسیم، سکولاریسم و دیگر مکاتب غربی، ظاهری جذاب تر و نزدیک تر به تمایلات جوانان دارند و شعارهایی میدهند که فقط با سلاح عقل و برهان میتوان با آنها مقابله کرد